مدیریت توانبخشی

مدیریت توانبخشی

پلی برای رسیدن به سالمندی موفق و فعال
مدیریت توانبخشی

مدیریت توانبخشی

پلی برای رسیدن به سالمندی موفق و فعال

مشکلات قلبی و عروقی در سالمندان

بیماری قلبی و عروقی یکی از بیماری های رایج در سالمندان می باشد و یک مشکل عمده بهداشتی و اجتماعی به شمار آید که ابعاد آن به سرعت در حال افزایش است. عواملی که باعث ایجاد بروز بیماری قلبی و عروقی در سالمندان می شود، عبارتند از: سن بالا، جنسیت مذکر، داشتن سابقه بیماری قلبی و عروقی، داشتن فشار خون بالا، داشتن چربی خون، دیابت، سیگار کشیدن، اضافه وزن و عدم فعالیت فیزیکی.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

مشکلات گوارشی در سالمندان

تغییرات مرتبط با سن، تمامی سیستم های بدن از جمله سیستم گوارشی را تحت تاثیر قرار می دهد. مشکلات سیستم گوارش در دوران سالمندی می تواند به سوء تغذیه، ضعف سیستم ایمنی و سایر عوارض ناشی از آن منجر شود. طبق مطالعات انجام شده سالیانه حداقل 40 درصد سالمندان با یک مشکل گوارشی مواجه می شوند. مشکلات سیستم گوارش در سالمندان از دهان آغاز می شود و می تواند تمام نواحی سیستم گوارش و تغییر در ترشح آنزیم های گوارشی را درگیر کند.

 (دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

آرتروز در سالمندان

آرتروز یا اُستئوآرتریت یک بیماری مفصلی است که موجب تخریب غضروف های بین مفصلی می شود. آرتروز امکان دارد هر مفصلی را درگیر کند اما مفاصل بزرگ که وزن بدن را تحمل می‌کنند؛ مثل مفاصل زانو، ران و ستون فقرات بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز هستند. در حدود نیمی از سالمندانی که بیش از 65 سال دارند با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

محیط شهری و سالمندان

سالمندان در حال حاضر با مشکلات زیادی روبه رو هستند، که یکی از این مشکلات "موانع شهری" می باشد. آن ها با محدودیّت های فیزیکی نه به خاطر محدودیت های خود بلکه به دلیل معلول بودن شهر از انجام فعّالیّت و خلاقیّت، کار و زندگی در محیط شهری عقب می مانند. تلفیق یا یکپارچه سازی اجتماعی برای سالمندان، به دنبال جامعه ای است که تمام افراد در کنار هم زندگی کنند، سالمند وارد جامعه شده و در تمام مقاطع زندگی از جهت تمام الگوهای زندگی روزمره، یک فرد عادّی تلقّی شود.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

مدیریت مصرف دارو در سالمندان

مصرف همزمان چند دارو یا "پلی فارماسی" در سالمندان به این معناست که یک فرد سالمند به دلیل ابتلا به چند بیماری یا اختلال عملکردی، روزانه بیش از 5 دارو را مصرف نماید. اکثر داروهایی که سالمندان مصرف می‌کنند حیاتی هستند و نحوه مصرف آن‌ها تعیین‌کننده عملکرد آن داروهاست. اگر سالمندان از مصرف دوز روزانه چشم‌پوشی کنند یا فراموش کنند که به موقع آن را بخورند یا بیش از حد دارو مصرف کنند، نتیجه می‌تواند جبران‌ناپذیر باشد. 


(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

پوکی استخوان و افتادن در سالمندان

28 مهرماه مطابق با 20 اکتبر توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان روز جهانی استئوپروز (پوکی استخوان) تعیین شده و شعار هفته ملی سلامت استخوان امسال «1400» نیز "مهار پوکی استخوان با تشخیص به موقع "می باشد. ایران از نظر شیوع شکایات روماتیسمی بالاترین آمار را در منطقه آسیا دارا می باشد و حدود 70% زنان و 50% مردان بالای 50 سال نیز به نوعی دچار استئوپروز هستند. بیماری های عضلانی اسکلتی یکی از عمده ترین مشکلات دوره سالمندی بوده که سالمندان را بیشتر در معرض خطر ناشی از افتادن و سقوط قرار می دهد.


(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

روز جهانی سالمندان

سازمان ملل در سال ۱۹۸۲ شورای جهانی سالمندی را تشکیل و در همان سال طرحی را برای تعیین یک روز برای سالمندان ارائه داد تا این که در سال ۱۹۹۰ این شورا، اول اکتبر را روز جهانی سالمندان تعیین کرد. همه ساله در ایران هفته ای تحت عنوان هفته ملی سالمندان جهت آگاه سازی از شرایط و نیازهای سالخوردگی و تکریم افراد سالمند برگزار می گردد. شعار امسال روز سالمندان «1400» "بهره مندی عادلانه همه سنین از فناوری دیجیتال" می باشد.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

شهر دوستدار سالمند

طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، شهرهای دوستدار سالمند باید ساختارها و خدمات خود را با نیازهای سالمندان تطابق دهند. محیط زیست، حمل و نقل، مسکن، مشارکت اجتماعی، احترام، مشارکت مدنی و اشتغال، ارتباطات، حمایت اجتماعی و خدمات بهداشتی از شاخص های این شهر است. ایجاد شهر دوستدار سالمند مستلزم هماهنگ کردن سیاست‌گذاری و خدمات است به‌طوری‌که آن‌ها متقابلاً تقویت شوند. سازمان جهانی بهداشت روند ساخت چنین شهری را در یک چرخه شامل سه مرحله برنامه‌ریزی، پیاده‌سازی برنامه‌ها و ارزیابی پیشرفت کار ارائه داده است.


(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

ویژگی های مراقبین سالمندان

مراقبت در دوران سالمندی مانند سایر دوران به عنوان بخشی از زندگی نیاز به توجه ویژه دارد. شیوع بیشتر بیماری های مزمن و ناتوانی های ناشی از آن، باعث شده تا سالمندان نیاز به پرستار و مراقبت تخصصی داشته باشند. امروزه انواع مراقبت از سالمند به شکل فزاینده ای گسترش یافته است و هر روز به تنوع خدمات و کیفیت آن ها افزوده می شود. استفاده از این خدمات باعث حفظ شان و منزلت سالمند شده و عزت نفس سالمند را حفظ می کند، به گونه ای که سالمند بتواند سال های طلایی عمر خود را به راحتی پشت سر بگذارد. ذکر این نکته نیز اهمیت دارد که مراقبین سالمندان معمولاً آنقدر بر نیازهای سالمندی که از او مراقبت به عمل می آورند، تمرکز دارند که از سلامتی خود غافل می شوند. مراقبینی که از سطح سلامتی مطلوبی برخوردار نباشند، نمی توانند مراقبت با کیفیتی را ارائه دهند.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

مشکلات گفتار و زبان در سالمندان

زمانی که ما صحبت می کنیم قسمتی از فرایند صحبت کردن در مغز ما رخ می دهد، مثل گزینش کلمات و جمله بندی که این فرایند انتزاعی، "زبان" می باشد. بخشی هم توسط ریه، تارهای صوتی حنجره، لب ها و عضله زبان باعث تولید آوا و جملات می شود که این همان "گفتار" است. اختلالات گفتار و زبان یکی از مشکلاتی می باشد که با افزایش سن، احتمال مبتلا شدن به این مشکل در سالمندان افزایش می یابد. بروز بیماری‌ هایی مانند سکته مغزی، پارکینسون، دمانس، آلزایمر و صدمات مغزی ناشی از زمین خوردن، از شایع‌ترین علل اختلالات گفتاری و ارتباطی در سالمندان به شمار می‌آیند.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)


سلامت مردان سالمند

هنگامی که برای پیشگیری و درمان بیماری‌ها تلاش می‌شود نباید سلامتی مردان سالمند مورد غفلت قرار گیرد. معمولاً در تمام گروه‌های سنی علی الخصوص سالمندان، احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف در مردان در مقایسه با زنان بیشتر است. زیرا مردان بیشتر سیگار می کشند،انتخاب های غذایی ناسالم دارند و معاینات منظم و مراقبت های پزشکی را فراموش می کنند یا نادیده می گیرند. ۹۷ درصد مردان ایرانی در شیوه زندگی خود حداقل یک عامل خطر اصلی را دارند؛ ۵۰ درصد از مردان مبتلا به چاقی بوده، ۸۹ درصد تغذیه مناسبی ندارند، ۳۱ درصد فعالیت بدنی ناکافی، ۲۰ درصد مصرف روزانه سیگار و ۱۸ درصد مردان فشار خون بالا دارند. هر سال اول تا هفتم اسفند به نام هفته سلامت مردان نامگذاری شده است.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

مشکلات بینایی در سالمندان

بینایی مهم ترین حس انسان است، زیرا بیش از 80 درصد اطلاعاتی که از محیط اطراف به دست می آوریم از راه چشم است .با افزایش سن، اختلال بینایی درافراد سالمند به تدریج رخ می دهد و در طول زمان می تواند بدتر شود. بیماری های چشمی مربوط به سالمندان شامل ۴ بیماری عمده می باشد: آب سیاه (گلوکوم)، آب مروارید (کاتاراکت)، تحلیل لکه زرد مرتبط با سن و اختلال شبکیه مربوط به دیابت. این بیماری ها می توانند بدون سرو صدا در طول دوران سالمندی پیشرفت کنند و بینایی را مورد تهدید قرار دهند.


(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

گرمازدگی در سالمندان

اگر بدن فرد سالمند توانایی لازم را برای دفع گرما نداشته باشد، این عامل باعث می شود دمای درون بدن او به حدود 40 درجه سانتی گراد برسد که به این حالت گرمازدگی می گویند. در اغلب موارد، منظور از گرمازدگی در سالمندان، از دست دادن آب بدن (دهیدراتاسیون) است. سالمندانی که در محیط‌های باز تردد می‌کنند یا مشاغلی دارند که مجبور هستند ساعت‌های بیشتری از روز را در هوای گرم باشند، بیشتر ممکن است دچار گرمازدگی شوند. علائم گرمازدگی عبارتند از خشکی پوست، سرگیجه، سردرد و گرفتگی عضلات، حالت تهوع و استفراغ.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

مشکلات شنوایی در سالمندان

کاهش شنوایی در سالمندان پدیده ای مرتبط با سن است و یک بیماری شایع در سالمندان به شمار می رود. طبق آمارها حدود 30 درصد سالمندان 65 سال و 40-45 درصد سالمندان 75 سال و بالاتر دچار این مسئله هستند. یکی از تأثیرات اصلی کم شنوایی بر توانایی فرد در برقراری ارتباط با دیگران است. تأثیرات اجتماعی و محرومیت از برقراری ارتباطات می تواند تأثیر بسزایی در زندگی روزمره داشته باشد و باعث ایجاد احساس تنهایی، انزوا و ناامیدی در سالمندان با کم شنوایی شود.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»