اهمیت خواب در سالمندان

با افزایش سن، ما اغلب تغییرات عادی مانند زود خوابیدن، زودتر از خواب بیدار شدن یا خواب بی کیفیت را در الگوهای خواب خود تجربه می کنیم. اختلال خواب یکی از شایع ترین مشکلاتی است که با بالا رفتن سن ایجاد می شود. سالمندانی که دچار اختلال خواب هستند، بیشتر در معرض افسردگی، مشکلات توجه و حافظه، خواب آلودگی بیش از حد در روز و بی خوابی در شب قرار دارند. در حالی که نیازهای خواب در افراد مختلف متفاوت است، میزان خواب در سالمندان باید بین ۷.۵ تا ۹ ساعت باشد. خواب خوب به بهبود تمرکز و شکل گیری حافظه کمک می کند و به بدن فرد سالمند اجازه می دهد آسیب های سلولی را که در طول روز رخ داده، ترمیم کند و سیستم ایمنی بدن را نیز بهبود ببخشد.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

کانال نماشا با محوریت سالمندی و سالمندان

کانال نماشا دکتر وحید راشدی، با محوریت سالمندی و سالمندان

آلودگی هوا و سالمندی

اثرات بهداشتی ناشی از تغییرات اقلیمی و آلودگی هوا، هزینه های فراوانی را به افراد جامعه تحمیل می کند و اگرچه همه افراد در معرض آن قرار می گیرند، اما زندگی سالمندان به میزان بیشتری تحت تاثیر آن قرار می گیرد. سالمندان به دلیل عواملی مانند شیوع بالای بیماری های مزمن و کاهش مکانیسم ‌های حفاظتی فیزیولوژیکی، در برابر اثرات نامطلوب بهداشتی تغییرات اقلیمی، دگرگونی ‏های ناگهانی دمای محیط و آلودگی هوا آسیب پذیر هستند. اثر آلودگی هوا بر روی افراد سالمند، به شکل کاهش اکسیژن موجود در خون که سبب کاهش رسیدن اکسیژن به قلب و ایجاد مشکلات قلبی و نیز ایجاد اختلال تنفسی در سالمندان به ویژه در افراد مبتلا به آسم، برونشیت مزمن و آمفیزم می شود.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

مشکلات تنفسی در سالمندان

سالمندان به علت ضعف سیستم ایمنی در معرض عفونت‌های تنفسی و ریوی هستند. زمانی که خون از اکسیژن کافی برخوردار نباشد یا مقدار زیادی دی اکسیدکربن در خون وجود داشته باشد و یا حتی گاهی هر دوی این موارد رخ دهد، با موضوع مشکلات تنفسی در سالمندان رو به رو خواهیم شد. دو نوع مشکل تنفسی و ریوی وجود دارد: حاد یا مزمن. توانبخشی ریوی به استفاده از تمرینات ورزشی، آموزش و مداخلات رفتاری برای بهبود عملکرد سالمندان مبتلا به بیماری های ریوی مزمن در زندگی روزانه و افزایش کیفیت زندگی آن ها گفته می شود. 

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

تعادل در سالمندان

به توانایی سالمند در کنترل مرکز ثقل خود نسبت به سطح اتکای موجود برای جلوگیری از سقوط، تعادل گفته می شود، که به دو بخش تعادل پویا و ایستا تقسیم بندی می گردد. مشکلات تعادل در سالمندان اغلب با افزایش سن رخ می دهد و بیش از نیمی از سالمندان بالای 70 سال این مسئله را تجربه می کنند. تعادل فرایند پیچیده‌ ای است که حواس بینایی، حسی-‌پیکری، دهلیزی و سیستم اسکلتی ‌عضلانی نقش مهمی در آن ایفا می‌کنند.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

مشکلات گوارشی در سالمندان

تغییرات مرتبط با سن، تمامی سیستم های بدن از جمله سیستم گوارشی را تحت تاثیر قرار می دهد. مشکلات سیستم گوارش در دوران سالمندی می تواند به سوء تغذیه، ضعف سیستم ایمنی و سایر عوارض ناشی از آن منجر شود. طبق مطالعات انجام شده سالیانه حداقل 40 درصد سالمندان با یک مشکل گوارشی مواجه می شوند. مشکلات سیستم گوارش در سالمندان از دهان آغاز می شود و می تواند تمام نواحی سیستم گوارش و تغییر در ترشح آنزیم های گوارشی را درگیر کند.

 (دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

پوکی استخوان و افتادن در سالمندان

28 مهرماه مطابق با 20 اکتبر توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان روز جهانی استئوپروز (پوکی استخوان) تعیین شده و شعار هفته ملی سلامت استخوان امسال «1400» نیز "مهار پوکی استخوان با تشخیص به موقع "می باشد. ایران از نظر شیوع شکایات روماتیسمی بالاترین آمار را در منطقه آسیا دارا می باشد و حدود 70% زنان و 50% مردان بالای 50 سال نیز به نوعی دچار استئوپروز هستند. بیماری های عضلانی اسکلتی یکی از عمده ترین مشکلات دوره سالمندی بوده که سالمندان را بیشتر در معرض خطر ناشی از افتادن و سقوط قرار می دهد.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

کانال آپارات با محوریت سالمندی و سالمندان

کانال آپارات دکتر وحید راشدی، با محوریت سالمندی و سالمندان

گرمازدگی در سالمندان

اگر بدن فرد سالمند توانایی لازم را برای دفع گرما نداشته باشد، این عامل باعث می شود دمای درون بدن او به حدود 40 درجه سانتی گراد برسد که به این حالت گرمازدگی می گویند. در اغلب موارد، منظور از گرمازدگی در سالمندان، از دست دادن آب بدن (دهیدراتاسیون) است. سالمندانی که در محیط‌های باز تردد می‌کنند یا مشاغلی دارند که مجبور هستند ساعت‌های بیشتری از روز را در هوای گرم باشند، بیشتر ممکن است دچار گرمازدگی شوند. علائم گرمازدگی عبارتند از خشکی پوست، سرگیجه، سردرد و گرفتگی عضلات، حالت تهوع و استفراغ.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

سند ملی سالمندان

در "سند ملی سالمندان" که با نگاهی فرابخشی، علمی و کارشناسی با همکاری دستگاه‌های اجرایی، سازمان‌های ذی‌ربط و متخصصین تهیه شده، با توجه به اسناد بالادستی و شرایط موجود و شرایط مطلوب مورد نظر، شش هدف جامع ذیل احصاء شده‌اند: ۱. ارتقاء سطح فرهنگی جامعه در خصوص پدیده سالمندی ۲. توانمندسازی سالمندان ۳. حفظ و ارتقاء سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی سالمندان ۴. تقویت حمایت های اجتماعی برای ارتقاء سرمایه اجتماعی ۵. توسعه زیرساخت های موردنیاز در امور سالمندی ۶. تأمین منابع مالی پایدار برای نظام حمایتی از سالمندان.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

افتادن و سقوط در سالمندان

افتادن و سقوط در سالمندان شایع ترین حادثه در بین افراد بالای 65 سال است. منظور از سقوط لزوماً افتادن از ارتفاع نیست. سقوط در سالمندان می تواند افتادن از یک پله یا حتی افتادن در سطوح صاف باشد. حدود 75 درصد حوادث سالمندان در منزل یا اطراف آن اتفاق می افتد. سقوط در سالمندان باعث انواع آسیب‌ها شده و منجر به وابستگی، کاهش خودکار‌آمدی، افسردگی، محدودیت در فعالیت های روزانه، بستری در بیمارستان یا پذیرش در خانه سالمندان و تحمیل هزینه به فرد و جامعه می‌شود.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

خدمات از راه دور برای سالمندان

ارائه خدمات سلامت از راه دور (Telehealth) عبارتست از ویزیت سالمندان از یک فاصله دور با استفاده از تکنولوژی های صوتی، تصویری و تجهیزات پزشکی مربوط به آن جهت ارائه خدمات حوزه سلامت. این خدمات با هدف: بهبود دسترسی و مراقبت برای سالمندان، کاهش هزینه های مراقبت های درمانی، در دسترس قرار دادن امکانات جهت معاینات خودکار وکاهش نقل و انتقال سالمندان به مراکز درمانی، مورد استفاده قرار می گیرد.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

مراکز شبانه روزی سالمندان (خانه سالمندان)

سالمندی دوره ای حساس از زندگی است که استقلال فرد به دنبال ابتلاء به بیماری های جسمی و ذهنی کمتر می شود. تصمیم به انتقال سالمند به خانه سالمندان چالشی بزرگ هم برای مراقبین و هم برای سالمندان است. مزایای خانه سالمندان بدین شرح می باشد: کاهش بار مراقبتی خانواده ها، دسترسی مناسب به نیروی مراقبتی آموزش دیده، ارائه خدمات بهداشتی- درمانی، مراقبتی و توانبخشی، کمک به سالمند در انجام امور روزمره، تغذیه مناسب براساس رژیم غذایی و استفاده از محیط اجتماعی فعال.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

سلامت روان در سالمندان

با توجه به اهمیت موضوع سلامت روان، 10 اکتبر (مصادف با 19 مهرماه) هر سال از طرف فدراسیون جهانی سلامت روان به عنوان «روز جهانی سلامت روان» نامگذاری شده است. شعار روز جهانی سلامت روان امسال "سلامت روان برای همه: سرمایه گذاری بیشتر - دسترسی بیشتر، برای همه، همه جا" می باشد. ارتقاء سلامت روان سالمندان علاوه بر این که هدفی در راه بالا بردن سطح سلامت عمومی جامعه است، به پایداری اقتصادی اجتماعی نیز کمک خواهد کرد و فرصتی است برای پدید آمدن «سالمندانی موفق و فعال».

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)

نگرش مثبت به سالمندان

در ۱۴ دسامبر سال ۱۹۹۰، مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز ۱ اکتبر (مصادف با ۱۰ مهرماه) را به عنوان روز جهانی سالمندان ثبت کرد تا گامی در راستای تکریم پدران و مادران برداشته شود. شعار روز جهانی سالمندان امسال "کرونا؛ فرصتی برای تغییر نگاه به سالمندان" می باشد. این تغییر نگاه باید در راستای رسیدن به اهداف «سالمندی موفق و فعال» باشد. سالمندی موفق و فعال ترکیبی است از عمر طولانی، سلامت و شادکامی که آرامش خاطر را تا انتهای دوره رشد گسترش می ‌دهد.

(دکتر وحید راشدی، مصاحبه با شبکه سلامت «برنامه مثبت سلامت»)