ام اس (Multiple Sclerosis)

بیماری مولتیپل اسکلروزیس یا تصلب متعدد که به اختصار به آن ام اس(MS) گفته می شود یک بیماری مزمن دستگاه عصب مرکزی (مغز و نخاع) می باشد. در حال حاضر حدود دومیلیون نفر در سرتاسر دنیا دچار این بیماری هستند.

بعضی از علائم اولیه خاص بیماران ام اس عبارتند از:

- اختلالات بینایی شامل کوری، دید دوگانه و اختلال در تنظیم دید
- درد در قسمتهای مختلف بدن
- بی اختیاری ادراری
- ضعف و بی حسی
- لرزش بدن
- خستگی به خصوص در هوای گرم
- گرفتگی عضلات
- سرگیجه
- اختلال در تعادل بدن
- فلجی
- مشکلات شناختی شامل اختلال در حافظه و اختلال در تمرکز فکر
- افسردگی
- تغییرات خلق و حالات پرخاشگرانه

روند تشخیص:

اولین گام در روند تشخیص بیمار ام اس آن است که پزشک از بیمارش شرح حال کامل بگیرد و بفهمد که چه بیماریهایی در سایر افراد خانواده وجود دارد و اینکه اولین علائم بیماری از چه موقع شروع شده است.

همچنین پزشک برای بیمار درخواست آزمایش خون می کند تا وجود بیماریهایی مثل دیابت و یا بیماری تیروئید را رد نماید زیرا علائم عصبی این بیماریها نیز می تواند شبیه بیماری ام اس باشد. سپس از بیمار نوار قلب گرفته می شود و آزمایشهایی نیز برای بررسی حافظه و قدرت تفکر بیمار انجام می شود تا تشخیص را بیشتر مسجل نماید.

همینکه پزشک تقریباً مطمئن شد که مشکل بیمار در سیستم عصبی مرکزی اش می باشد، با استفاده از ام آر آی می توان تشخیص را قطعی نمود.

علل بروز ام اس:

گرچه امروزه پزشکان روشهای متعدد و قابل اطمینانی برای تشخیص بیماری ام اس در اختیار دارند، اما هنوز کسی نمی داند که علت ایجاد این بیماری چه چیزی است.

بیشتر تحقیقات دانشمندان نشان می دهد که چندین عامل با همکاری یکدیگر موجب بروز این بیماری می شوند که عبارتند از:

اختلال در سیستم ایمنی بدن، وراثت و بعضی از عوامل محیطی مثل ابتلاء قبلی به عفونتهای ویروسی.

موقعیت محل جغرافیایی که افراد در آن زندگی می کنند و اثرات بعضی از هورمونها در بدن نیز بعنوان عواملی که می توانند باعث بروز بیماری شوند مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته اند.

درمان دارویی:

گرچه در حال حاضر هیچگونه درمان قطعی برای بیماران ام اس وجود ندارد، اما تحقیقات دانشمندان باعث پیدان شدن داروها و درمانهایی شده است که موجب کند شدن روند بیماری می شود و به بیمار کمک می کند که با علائم و مشکلات بیماری اش بهتر کنار بیاید.

درمان های مکمل:

داروهایی که برای درمان علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری ام اس استفاده می شوند در اکثر موارد تنها نوع درمان مورد نیاز نمی باشند.

بسیاری ازبیماران همچنین به فیزیوتراپی ، کاردرمانی، گفتاردرمانی ومشاوره روانپزشکی نیاز دارند.

- فیزیوتراپی: عد از یک حمله حاد ام اس از فیزیوتراپی برای به دست آوردن عملکرد اولیه عضلات استفاده می شود. انجام بعضی تمرینات ورزشی و استفاده از تحریکات الکتریکی برای افزایش قدرت و توانایی حرکات در این موارد توصیه می گردد.

- کاردرمانی: در کاردرمانی به بیمار کمک می شود که مشکلات موجود در انجام کارهای روزمره اش را به نحو مناسبی اصلاح نماید.

به عنوان مثال به بیمار توصیه می شود که از وسایل خاصی مثل وسیله گرفتن مداد، شانه یا برس های مخصوص استفاده نماید. همچنین گاهی اوقات درمانگر به خانواده بیمار توصیه می کند که با ایجاد تغییراتی در خانه یامحل کار بیمار به وی کمک کنند تا راحت تر زندگی کند.

بسیاری از بیماران مبتلا به ام اس که دچار سرگیجه و یاضعف هستند نیاز به استفاده از توالتهای مخصوص، میله های مخصوص گرفتن و ریل های محافظ در حمام دارند.

-گفتاردرمانی: بسیاری از بیماران مبتلا به ام اس نیاز به گفتار درمانی دارند زیرا اختلال در صحبت کردن طبیعی آنها باعث می شود که کلماتی که بکار می بردند نامفهوم بوده و یا اینکه فاصله بین کلمات طولانی شده و بریده بریده حرف بزنند.

متخصصین گفتار درمانی مشکل خاص هر بیمار را ارزیابی نموده و به او کمک می نمایند تا یاد بگیرند طوری حرف بزند که فهمیدن آن راحت تر باشد. همچنین برخی از تمرینات گفتاردرماین برای بیمارانی که مشکل بلع دارند نیز سودمند است.

- مشاوره روانپزشکی: اشکال درکنار آمدن بابیماریهایی مثل ام اس منجر به بروزافسردگی و سایر اختلالات روانی می شود. بنابراین بیمارنیاز به مشاوره باروانپزشک و درصورت لزوم استفاده از دارو برای رفع این مشکلات خواهد داشت.

زندگی با ام اس:

به غیراز احتمال از دست دادن شغل بخاطر محدودیتهای حرکتی که دراین بیماری وجود دارد، بیماران مبتلا به ام اس مجبورهستند که تغییرات زیادی رادرنحوه زندگی خودایجاد کنند.

بسیاری از افرادوقتی تشخیص داده شده که مبتلا به ام اس هستند، دست ازفعالیتهای روزمره و طبیعی خودبرمی دارند درحالیکه متخصصین معتقدند که ایجاد روحیه مثبت، انجام فعالیتهای ورزشی منظم درهوای خنک و تقویت ارتباطات شخصی بیمار باافرادخانواده و دوستانش میتوانند عوامل مهمی درکنارآمدن با بیماری و سبب ایجاد وضعیت بهتر در زندگی بیمار باشند.

منبع: سایت سازمان بهزیستی